ฮาร์วาร์ดผู้นำหลักสูตรการศึกษากลุ่มวัยเกษียณอายุ ตอนที่ 3/3

Dr Kriengsak Chareonwongsak
Senior Fellow, Harvard Kennedy School , Harvard University
kriengsak@kriengsak.com, kriengsak.com, drdancando.com

ค่าใช้จ่ายสำหรับการศึกษาไม่สูงมากนัก โดยสมาชิกแต่ละคนจะมีค่าใช้จ่ายเฉพาะที่เป็นค่าลงทะเบียนจำนวน 400 ดอลล่าห์ต่อภาคการศึกษาเท่านั้น และจะไม่มีการเก็บค่าสมาชิกหรือค่าใช้จ่ายอื่น ๆ นอกเหนือจากนี้ แต่ผู้เรียนออกค่าใช้จ่ายเองในการศึกษานอกสถานที่

ประยุกต์สู่การศึกษาสำหรับผู้สูงอายุในประเทศไทย

ไทยก้าวสู่สังคมผู้สูงอายุแล้วเช่นเดียวกับประเทศอื่นทั่วโลก ปัจจุบันมีประชากรสูงอายุ (อายุมากกว่า 60 ปี) คิดเป็นร้อยละ 10 และคาดว่าปี พ.ศ.2563 จะมีสูงขึ้นเป็นร้อยละ 20 ของประชากรทั้งประเทศ หรือมีผู้สูงอายุกว่า 11 ล้านคน 

จากข้อมูลที่ได้รับจากการศึกษาวิชาสูงอายุศึกษาวิทยาพบว่า ผู้สูงอายุยังมีความต้องการศึกษาอยู่ โดยต้องการการศึกษาหลายรูปแบบ ทั้งที่เป็นแบบชั้นเรียน แบบเรียนด้วยตนเองและ แบบชั้นเรียนระยะสั้น และต้องการรายวิชาที่มีรูปแบบหลากหลาย ซึ่งสอดคล้องตามหลักการจัดการศึกษาตลอดชีวิต ซึ่งรวมถึงผู้สูงอายุ (รุ่งทิพย์ เมนะเศวต: Gerontology ศาสตร์ที่น่าสนใจในการดูแลผู้สูงอายุ)

ปัจจุบันกลับพบว่าการจัดการศึกษาสำหรับกลุ่มผู้สูงอายุในไทย เป็นสายงานหนึ่งของการศึกษาผู้ใหญ่ของกระทรวงศึกษาธิการ ซึ่งจัดการศึกษาสำหรับผู้สูงอายุค่อนข้างน้อย ประกอบกับแม้จะมีการให้ความรู้และจัดการเตรียมตัวก่อนการเกษียณอายุให้ข้าราชการและบุคลากรในหน่วยงานต่าง ๆ แต่เป็นเพียงระยะสั้น ซึ่งไม่เพียงพอ 

แต่อย่างไรก็ตาม บทความนี้จะกล่าวถึงเฉพาะประเด็นบทบาทมหาวิทยาลัยกับการจัดการศึกษาสำหรับกลุ่มคนเกษียณอายุ ซึ่งเป็นแนวโน้มหนึ่งในอนาคต โดยเฉพาะในกลุ่มผู้สูงอายุที่เป็นผู้เชี่ยวชาญ มีความรู้และสติปัญญาในสาขาต่าง ๆ ควรมีเวทีหรือแหล่ง ให้กลุ่มคนเหล่านี้ ได้นำเสนอแลกเปลี่ยนความคิดเห็นและประสบการณ์ รวมถึงให้ข้อเสนอแนะสู่สังคม ย่อมเป็นประโยชน์ทั้งต่อตัวผู้สูงอายุ สมาชิกในครอบครัวผู้สูงอายุ และสังคมส่วนรวม

บทบาทหนึ่งของมหาวิทยาลัยจึงควรมีส่วนร่วมในการจัดการศึกษาแก่ผู้สูงอายุ โดยพัฒนาขึ้นอย่างเป็นระบบ และร่วมมือกับฝ่ายต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง เพื่อพัฒนาศักยภาพ และคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ ให้สามารถดำเนินชีวิตได้อย่างมีความสุข และก่อเกิดประโยชน์ต่อทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง

ตอนที่ 1   ตอนที่ 2   ตอนที่ 3